Blik op de tuin: week 4 / 2012

Uit de luie stoel op je knietjes (2)

Op donderdagavond 12 januari gaf Wiert Nieuman, oud-hortulanus van de Hortus Utrecht bij Groei & Bloei Westland een lezing die in het teken stond van bijzondere schaduwplanten (zie column vorige week).

Na het belichten van de schoonheid van stinzenplanten was het de beurt aan schaduwminnende soorten, die door hun aparte verschijning een plaatsje verdienen op het verlanglijstje van de fanatieke tuinier. Het zijn, aldus Wiert, geen planten die u vanuit uw luie stoel kunt bewonderen, maar planten waar u voor op de knieën moet. Veel van deze planten waren tot voor 10 jaar geleden totaal onbekend, maar hebben inmiddels al dan niet hun plaatsje in de tuin verdiend. In de botanische tuin van Utrecht zijn veel van de planten die Wiert in zijn presentatie aan de bezoekers toonde te vinden op de zogenaamde turfterrassen in de tuin. Deze turfterassen zijn na veel experimenteren tegenwoordig opgebouwd uit gestapelde stoeptegels, waar turven tegenaan zijn gezet. Hieraan dankt Wiert ook zijn bijnaam die hem door Romke van der Kaa is toegedicht: ‘stoeptegel Wiert’.

Een aantal aparte en mooie maar ook soms lastige planten gingen aan het oog van de bezoekers voorbij. Trillium grandiflorum en zijn vele soortgenoten waren de eerste op het lijstje. Ook Galax, voor de bloemschikkers onder de bezoekers natuurlijk geen onbekende, passeerde de revue. Wat niet veel mensen zullen weten is, dat deze plant met zijn mooi glimmend blad, mooie toortsvormige witte bloemen heeft.

De groep Arisaema in Engeland bekend als ‘Jack in the pulpit’ en hier als ‘dominee op de preekstoel’, bestaat, aldus Wiert, uit planten om voor van je stoel te komen. Mooie variëteiten zijn: A. griffithii, A. franchetimum en A. serratum die wel 1 meter hoog groeit. Veel plezier valt ook te beleven aan Kirengeshoma koreana, de Japanse wasbloem, die echter een teveel aan zonlicht absoluut niet op prijs stelt. Tricyrtis hirta, armeluisorchidee, met al zijn cultivars, heeft als schaduwplant inmiddels ook zijn sporen verdiend. Verder vonden nog heel veel meer ‘neusjes van de zalm’ hun weg op het scherm, maar u zult begrijpen dat hun aantal te veel is om op te noemen. Wie hierin toch gexefnteresseerd is, kan het volledige verslag te lezen op westland.groei.nl onder terugblik.

Deze alles behalve allerdaagse schaduwminnende planten zijn helaas niet overal verkrijgbaar, maar bij de Hessenhof (www.hessenhof.nl) en bij Peter C Nijssen (www.pcnijssen.nl) maakt u goede kans van slagen! Tip: weekend Vol van de Bol op 17 en 18 maart in de Hortus in Utrecht (www.uu.nl/botanischetuinen)!

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl; activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.

 

 

 

 

Blik op de tuin: week 3 / 2012

Planten in de schaduw (1)

Op donderdagavond 12 januari was Wiert Nieuman, oud-hortulanus van de Hortus Utrecht te gast bij Groei & Bloei Westland om een lezing te geven. Als hoofdtuinman van deze botanische tuin met de naam Fort Hoofddijk, die te vinden is bij de Uithof in de stad Utrecht, heeft Wiert veel kennis over allerlei planten opgedaan. De lezing stond echter vooral in het teken van schaduwplanten, die op de zogenaamde turfterrassen in de Hortus te vinden zijn.

Het zoeken naar planten voor schaduwrijke plekken in de tuin valt niet altijd mee. Ook de beplanting onder bomen zorgt bij menig tuinier voor de nodige hoofdbrekens. Toch is er voldoende aanbod en hoeft u zich niet alleen te beperken tot Epimedium, elfenbloem en varens die trouwens in allerlei vormen en grootte voorkomen. Trouwens, wat te denken van de groep wintergroene varens?

Als specialist op dit gebied ging Wiert van start met de presentatie van een aparte groep schaduwplanten die ook als stinzenplanten bekend staan. De stinzenplant dankt zijn naam aan het feit dat juist deze groep planten in vroegere tijden geplant en te vinden was rondom zogenaamde stinzen, de versterkte stenen huizen van rijke plattelandsadel in Friesland. De oorsprong van deze planten (van nature niet in (Noord- Nederland), die nu vaak worden gezien als wilde planten, kan liggen in het uiterste zuiden van ons land tot aan de Alpen. Stinzenplanten zijn ook te vinden op allerlei buitenplaatsen en zogenaamde borgen (andere naam voor versterkt huis) in andere gebieden in ons land (Achterhoek en langs de Vecht). Vaak heeft elke borg of stinze zijn eigen specifieke stinzenplant. Stinzenplanten zijn planten die bloeien voordat de bomen in blad komen en zijn daarom juist goed als schaduwplant te gebruiken onder bomen en struiken.

Bekende stinzenplanten zijn Allium ursinum, daslook; Anemone nemorosa; Galantus nivalis ‘Flore Pleno’, gevuld sneeuwklokje; Tulipa sylvestris, bostulp; Eranthis hyemalis, het winteraconietje; Crocus tommasinianus, boerenkrokus; Frittelaria meleagris, kievitsbloem en Scilla Hispanica, de wilde hyacint. Ook Corydalis solida, de helmbloem en Ornitogalum, knikkende vogelmelk; Muscari botryoides, blauw druifje en Chionodoxa vallen onder deze categorie. Geranium Phaeum die massaal in de Alpen voorkomt was duidelijk een van de toppers van Wiert. Deze donkere ooievaarsbek heeft dan ook een heel lange bloeitijd, vooral als u hem na de eerste bloei afknipt. Ook vaste planten als Lamium galeobdolon, gele dovenetel, Doronicum pardalianches, voorjaarszonnehoed en Pulmonaria officinalis, longkruid zijn stinzenplanten die het prima doen onder bomen en struiken. Volgende week: nog meer fraaie schaduwplantenx85.

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl; activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.

 

 

 

Blik op de tuin: week 2 / 2012

Gezonde Buxus

In mijn tuin groeien een redelijk aantal buxusbollen en buxushaagjes. Gelukkig zien ze er allemaal goed uit. Daar ben ik blij om, want er zijn de laatste jaren een aantal agressieve schimmels die de Buxus in onze tuinen belagen. Ze hebben indrukwekkende namen, zoals Volutella buxi en Cylindrocladium buxicola. Eenmaal aangetast zien uw Buxus er helaas niet op hun voordeligst uit. Bij een aantasting met Volutella treedt er bruinverkleuring van het blad op en na verloop van tijd ziet u witte tot roze schimmelpluisjes aan de onderkant van het blad. Terwijl er bij deze schimmel geen bladverlies optreedt, is dit bij Cylindrocladium, de andere schimmel wel het geval; hier geen van bladverkleuring, maar zwarte vlekjes en massale bladval. Zoals bij rozen verspreiden schimmelziekten bij Buxus zich vooral bij warm en vochtig weer. Het is daarom belangrijk, dat het gewas niet te lang nat blijft, bijvoorbeeld na het sproeien. Druppelbevloeiing verdient daarom de voorkeur. Ook een goede bemesting kan heel wat problemen voorkomen.

Gelukkig zijn er altijd mensen die een oplossing tegen deze nare schimmels ontwikkelen. Zo is er sinds juli van vorig jaar een product in de handel dat de strijd aan gaat met hierboven genoemde schimmel. Het product heet Topbuxus Health-mix. Ik ben het product tegen gekomen op een beurs speciaal voor de tuinbranche in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch: ‘Garden Future’. Na een praatje met de standhouder van dit product kreeg ik wat monsters mee naar huis en heb het product uitgeprobeerd op twee buxusbollen die er niet al te florissant bij stonden. Het resultaat was verbluffend. Het product is in de vorm van een bruistablet. U hoeft het alleen maar in de aangegeven hoeveelheid water (1 liter per tablet) te gooien. Het is een bladmeststof met spoorelementen op natuurlijke basis met een 100% adequate werking om vooral de schimmel cylindrocladium te stoppen. Met 1 bruistablet kunt u, veilig en eenvoudig, 10 vierkante meter Buxus besproeien. Het bedrijf Topbuxus heeft dit product zelf ontwikkeld en dat is niet voor niets, want zij spelen een grote rol in het opkweken en verhandelen van buxusstruikjes. Naast dat het de schimmels stopt geeft het uw Buxus een frisgroen en glanzend blad en zorgt de meststof er voor dat uw Buxus gezond blijft en weerbaar is tegen ziektes en andere infecties. Handig om mee te beginnen in het voorjaar. Voor meer informatie: www.topbuxus.com. Andere tip: bij zware sneeuwval: sneeuw met een bezem van uw buxusbollen vegen!

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl; activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.

 

 

Blik op de tuin: week 1 / 2012

Van grijs naar groen

Allereerst wil ik u vanaf deze zijde een gezond, maar vooral groen 2012 toewensen. Met dat groen bedoel ik natuurlijk een ‘groene’ tuin. Vorig jaar hebt u allemaal kunnen constateren, dat er steeds meer protesten klinken tegen de vergrijzing van de tuin (zie ook column vorige week). Vooral in het laatste decennium raakte het levende groen in het verdomhoekje om plaats te maken voor vooral véél tegels. Gelukkig is het tij aan het keren en zijn er geluiden dat het anders moet. Een mooi initiatief in dit kader is de actie van Vara’s Vroege Vogels: ‘Is uw tuin ook een tuinreservaat?’ (www.tuinreservaten.nl).

Ook de tuinbranche speelt er uitstekend op in. Zo is er een systeem ontwikkeld waarmee u grijze gebouwen en saaie geluidsschermen oppimpt. Dit met planten voorbegroeide verticale systeem is eenvoudig op allerlei mogelijke wanden te monteren. Daarnaast is er een systeem dat bijvoorbeeld als erfafscheiding toepasbaar is. Beplant met planten die weinig onderhoud vergen en voorzien van een computergestuurd irrigatiesysteem kunt u op zo een eenvoudige manier het groen in de omgeving terug brengen (www.sempergreen.com).

Met het oog op het fenomeen ‘de eetbare tuin’ kunt u uw hart ophalen met de ‘Dutch Edible Wall’; een uitkomst voor mensen met een beperkte (dak)tuin of balkon, zoals bij seniorenappartementen. Deze eetbare wand is eenvoudig aan de muur te bevestigen en in zakken kunt u groenten en kruiden telen. Dit systeem is ook leverbaar met een beregeningssysteem. (www.eetbarewand.nl). Super toch; en wees eens eerlijk: wat is er lekkerder dan uw eigen groenten en kruiden te oogsten?!.

Zelfs stedelijke bomen hebben de aandacht van de tuinbranche. Omdat het voortbestaan van bomen in de stad verbonden is aan een goede groeiplaats, bestaat er nu een ondergrondse groeiplaatsconstructie, waardoor bomen ongestoord oud kunnen worden: de ‘Silva Cell’. Grote bomen in een stad zorgen voor schaduw, zuiveren de lucht en door dit systeem wordt overtollig regenwater zelfs tijdelijk opgeslagen of afgevoerd (www.deeproot.com). Geweldig!

Ook op andere terreinen zorgt de branche voor nieuwigheden. Ik heb sinds de laatste tuinbeurs een ‘pack-bag’ in huis. Het is een soort kunststofplaat die u in een vuilniszak plaatst, zodat de zak open blijft staan. Is de zak gevuld met tuinafval dan haalt u de plaat er weer uit! Een uitkomst, ook voor andere klusjes (www.vahb.nl).

Weet u, ik heb een heel goed gevoel over 2012 en met al die innoverende ideeën er bij opgeteld, is wat nu grijs is straks gewoon groen!

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl;

activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.

 

 

 

 

 

 

 

Blik op de tuin: week 52/2011

De ‘vergroenisering’ van de tuin

Aan het einde van het jaar is interessant om niet alleen een blik achteruit, maar ook vooruit te werpen. Er zijn namelijk op het gebied van tuinieren interessante zaken in gang gezet. Kijkt u alleen maar naar het Jaarplan van Plant Publicity Holland, dat de mooie naam: ‘De Waarde(n) van groen’ draagt. Alleen de titel doet me al deugd, want deze geeft aan dat ‘groen’ toch de nodige waarde(n) heeft. Dat klinkt misschien wat negatief, maar u, als oplettende burger, zult even als ik hebben geconstateerd, dat vooral nieuwbouwwijken er niet altijd en overal even groen uitzien. Dat geldt niet alleen voor het openbaar groen, maar ook voor de tuinen. Het omheinde stukje grond bij het huis verandert bij de invulling ervan vaak in een zogenaamde versteende tuin. Dat is jammer, want een tuin hoeft echt geen blok aan het been te zijn. Een tuin kan een bron van plezier zijn. Niet alleen voor u zelf, maar ook voor iedereen om u heen. Naast het feit dat een groene leefomgeving noodzakelijk is voor het menselijke welzijn, gedijen ook kleine zoogdieren, vogels en insecten er beter.

Ook vanuit economische perspectief loont groen, want woningen met een mooie tuin in een groene omgeving zijn meer waard. Niet voor niets is bij de Europese Commissie in Brussel het voorstel ingediend, om eind 2012 de internationale campagne met de werktitel: ‘Groen de kleur van de tuin’ te starten. Doel hiervan is om de private ruimte (de tuin) een wezenlijk onderdeel van de duurzame groene stedenbouw te laten zijn. Een groene tuin draagt namelijk bij aan de bevordering van biodiversiteit, de afname van CO2, de verbetering van de luchtkwaliteit, de opvang van overtollig regenwater en de waardevermeerdering van het onroerend goed. Primair zijn dergelijke acties natuurlijk bedoeld om de producten van de Nederlandse boomkwekerij- en vaste plantensector op de best mogelijke manier in de markt te zetten. Er blijft echter sprake van een win-win situatie, omdat de burger c.q. de consument op deze manier kennis neemt van de multifunctionele waarden van het groene product en de manier waarop een groene tuin is te realiseren.

De Floriade 2012, ditmaal in Venlo, kan in dit verhaal een belangrijke rol spelen. Het terrein van de Wereld Tuinbouw Expo is 66 hectare groot en bestaat uit vijf verschillende werelden, waar u kunt leren hoe belangrijk bloemen, planten, bomen, groenten en fruit belangrijk voor de mens in het dagelijkse leven zijn. Meer info op: www.floriade.nl. Een groen 2012 gewenst!

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl;

activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.

 

 

Blik op de tuin: week 51/2011

Juiste standplaats voorkomt stress voor plant en tuinier (3)

Het kiezen van vaste planten roept vaak de nodige vraagtekens op. Houdt u zich aan de regels, dan is het allemaal zo moeilijk niet. Cor Bras van Ploeger uit De Bilt, zorgde ervoor dat de bezoekers van zijn lezing bij Groei & Bloei Westland met de nodige informatie naar huis gingen (zie ook vorige 2 columns).

Naast standplaats en grondsoort ging Cor ook in op het onderhoud van vaste planten. Een van de besproken onderwerpen was het terugsnijden en voorsnijden van planten. Het terugsnijden is bedoeld om een herbloei te forceren, het voorsnijden om de bloei te spreiden.

Geraniumsoorten, de wilde en ruige soorten, zoals Geranium endressii kunt u na de bloei uitstekend terugsnijden d.w.z. het oude loof tot ongeveer 5 centimeter verwijderen. Cultivar Geranium ‘Rozanne’ laat u liever met rust. Ook Salvia nemerosasoorten kunt u hierdoor prima tot een tweede en soms wel derde bloei dwingen. Bij Delphinium is het verstandig om na de bloei de stengel net onder de bloem om te knakken. Als de plant nieuwe groeischeuten gaat maken, kunt u, als deze ongeveer 5 centimeter hoog zijn, de oude bloemstengels afknippen. Hiermee voorkomt u dat de wortelhalzen van de bloemstengels gaan rotten. Dit gebeurt vaak als u de bloemstengels direct na de bloei tot aan de grond afknipt. Planten die u goed kunt voorsnijden zijn Phlox (P), Eupatorium maculatum, Helianthus en Chelone. Als u deze planten rond half mei voorsnijdt (gespreid tot ongeveer de helft afsnijden van de aanwezige bloemstelen), dan zult u een mooie gespreide bloei krijgen.

Naast het voor- en terugsnijden kwam ook het verjongen aan de orde, dat bij sommige planten om de twee tot drie jaar nodig is. Voorbeelden zijn Heuchera en Bergenia die na een aantal jaren op een stammetje gaan groeien. Neemt u deze planten op en plant u ze in een verdiept plantgat met wat vers doorgemengde potgrond terug. Irissen echter hebben de neiging om na een paar jaar alleen nog maar aan de rand te bloeien. Haalt u ze dan uit de grond en verwijdert u het middelste deel. De randen plant u weer terug.

Door Cor is ook ingegaan op de standplaatscode die Ploeger aan vaste planten meegeeft. Deze standplaatscode (naar Hansen/Mxfcssel) heeft tot doel de meest optimale plaats voor een plant te bepalen. Dit systeem zal binnenkort weer op de nieuwe site van Ploeger te vinden zijn; handig bij de aanschaf van nieuwe planten! (Totale verslag op westland.groei.nl – Terugblik 2011)

Anneke

T @blikopdetuin

Vragen kunt u stellen via: info@westland.groei.nl;

activiteiten van Groei en Bloei afdeling Westland vindt u op: westland.groei.nl.